Sits, katoen in bloei
Exotisch en toch oer-Fries, dat is sits. Glanzend, gebloemd, handbeschilderd katoen uit India dat in de 16de eeuw Europa veroverde. Prachtige patronen die vertrouwd voelen en tegelijkertijd een heel bijzonder verhaal met zich meedragen. Vanaf maart 2017 neemt het Fries Museum je met zijn uitzonderlijke collectie sitsen mee op een reis van India naar Hindeloopen, naar Indonesië en Japan in de tentoonstelling Sits, katoen in bloei.
Geschilderde bloemen
Zeelieden van de VOC namen sinds 1602 de prachtige katoenen stoffen mee uit India om ze te kunnen ruilen tegen specerijen in Indonesië. Al gauw werden de geschilderde bloemen ook populair in Nederland en twee eeuwen later waren ze onderdeel van de Nederlandse streekdrachten. De vrouwenkleding in het Friese stadje Hindeloopen is het meest opvallend. Mede hierdoor heeft het Fries Museum een grote collectie sits. In de tentoonstelling word je ondergedompeld in de grote variatie aan kleurrijke bloempatronen op rokken en jakken, maar bijvoorbeeld ook op enorme wapenpalempores (spreien met een familiewapen van ruim 3,5 bij 2,5 meter).
Ambacht
Daarnaast ontdek je de bijzondere techniek van dit ambacht, als je de verschillende stadia in het maakproces ziet. De klederdracht toont hoe de sits gekoesterd en bewaard werd. Een van de topstukken is een 18de-eeuwse kimono. Omdat Nederland in die tijd als enige toegang had tot Japan, kwam de Japonse rok hier in de mode. De populariteit van de sits nam toe en zo kwam het dat er in India een kimono met sitspatronen van een Japanse pijnboom gemaakt werd en vervolgens weer in Nederland gedragen. Driehonderd jaar geleden werd hij beschilderd, maar hij ziet er nog steeds uit als nieuw. De kimono laat zien dat in de ogenschijnlijk simpele katoenen stof diverse culturen samen komen en dat het een product is van reizen naar verre oorden.
Hedendaagse inspiratie
Ook nu inspireert het katoen tot nieuwe initiatieven op het gebied van handwerk. Hoewel je het je misschien niet realiseert, komen sitspatronen nog regelmatig terug in de mode. Wellicht lig je ‘s avonds thuis wel onder een Ikea-dekbed met sitsbloemen. In samenwerking met de Textiel Factorij, tonen we hoe de sits nog steeds inspireert. De Textiel Factorij (de historische naam van de oude Nederlandse handelsposten in India) brengt Nederlandse kunstenaars en vormgevers samen met Indiase ambachtslieden. Een aantal van deze kunstenaars toont het resultaat van deze samenwerking in deze tentoonstelling over Sitsen. Onder anderen Barbara Broekman en Fransje Killaars laten zich inspireren door de collectie van het museum en maken vervolgens een installatie voor de tentoonstelling binnen het project van de Textiel Factorij.
Sits terug in Nederland
Kashmir Heritage (Nathalie Cassee) nam omlangs het initiatief tot de reproductie van handgemaakte sits. Deze 18de-eeuwse levensboom met een omringende guirlande is in Nederlands privébezit van mevr. Joes Meester. De afbeelding van een levensboom is met de hand geschilderd in India door een klein atelier dat deze techniek weer opnam, geheel volgens origineel procedé. De reproductie als ook het origineel zullen in de tentoonstelling te zien zijn.
De tentoonstelling Sits, katoen in bloei is te zien vanaf 11 maart tot en met 10 september 2017 in het Fries Museum in Leeuwarden. Voor meer informatie zie Fries Museum Leeuwarden.
Activiteiten Sits
Bij de tentoonstelling Sitsen worden verschillende lezingen georganiseerd. Ook kun je meedoen aan workshops blokprinten en zeefdrukken.
Speurtocht Sits
De tentoonstelling Sits, katoen in bloei ligt vol met bijzondere schatten. De sitsen zijn helemaal met prachtige patronen beschilderd. Hoe dat werkt ontdek je in de tentoonstelling met behulp van de speurtocht.
Duur: 45-60 min
Prijs: gratis
Beschikbaar vanaf half maart
Instaprondleiding Sits
Gieneke Arnolli is curator van de tentoonstelling Sits, katoen in bloei en auteur van de bijbehorende publicatie. Als geen ander is zij thuis in de kleurrijke wereld van de bijzondere stof. Op vier data neemt zij je mee de tentoonstelling in voor een bijzondere onderdompeling in de wereld van de sits.
Data: dinsdag 4 april, zaterdag 13 mei, dinsdag 30 mei en dinsdag 13 juni
Tijd: 13.30-14.30 uur
Prijs: museumentree
Museumweekend
Het museumweekend staat in het teken van Sitsen en Rijk van Rotzooi. Sluit aan bij de leuke recycleworkshops, doe mee aan de 3D-printerdemonstratie, volg een gratis instaprondleiding of ontwerp zelf een unieke boodschappentas met textielverf.
Data: zaterdag 8 en zondag 9 april
Tijd: 11.00-17.00 uur
Prijs: €1,-
Lezing sits schatten
Gieneke Arnolli is curator van de tentoonstelling Sitsen en auteur van de bijbehorende publicatie. Als geen ander is zij thuis in de kleurrijke wereld van deze bijzonder stof. Tijdens deze lezing zal Gieneke vertellen over de achtergrond van de sitsen die het museum in zijn collectie heeft. Wie bewaarde deze stoffen zo goed en waarom werd sits zo populair?
Data: zaterdag 22 april
Tijd: 13.30-14.30 uur
Prijs: museumentree
Meivakantie
Laat je tijdens de meivakantie inspireren door de prachtige stoffen van sits en bedruk met stempels je eigen tas. Ook kan je je eigen bevrijdingsvlaggetje versieren met textielstiften. De vlaggenlijnen worden tijdens Befrijdingsfestival Fryslân opgehangen bij de workshop tegeltjes versieren van het Fries Verzetsmuseum en Keramiekmuseum Princessehof.
Data: dinsdag 25 t/m zaterdag 29 april en vrijdag 5 mei
Tijd: kijk op de website voor de tijdstippen
Prijs: museumentree (niet nodig op 5 mei)
Opgave: uitsluitend op de dag zelf (vol is vol, dus kom op tijd)
Meer over de reproductie van sits: Kashmir Heritage.
Deel
