Huipil

 

Deze huipil is in een heupweefgetouw geweven met geïndustrialiseerd katoen. De figuren zijn met een brokaat van geïndustrialiseerd katoen en rayon aangebracht. Een brokaat is een decoratieve...

Objectnummer
RV-6093-47
Instelling
Stichting Nationaal Museum van Wereldculturen
Periode
1950-1960
Herkomst
Chichicastenango

Deze huipil is in een heupweefgetouw geweven met geïndustrialiseerd katoen. De figuren zijn met een brokaat van geïndustrialiseerd katoen en rayon aangebracht. Een brokaat is een decoratieve techniek waarbij extra draden worden toegevoegd aan de schering en inslag tijdens het weven zelf. Verder zijn er rond de nekopening vier rosettes aangebracht van tafzijde. De rosettes bevinden zich op de schouders, op de rug en de nek, en vormen samen een kruis. Een huipil wordt uitsluitend door vrouwen gebruikt om de bovenkant van het lichaam (romp, schouders) te bedekken. De achtergrondskleur van deze huipil is bruin. De versieringen zijn aangebracht in verschillende kleuren, tegen een achtergrond in bordeaux rood. Bovendien bevat deze huipil een brede scala aan Maya symbologie. Als de huipil helemaal uitligt wordt het patroon zichtbaar: Om de opening voor de hals zijn stralen als in zonnestralen. De opening en de stralen beelden dan ook de zon uit. Voorts zien we dat de tekening een kruis vormt. De 4 rozetten op de 4 zijden van het kruis worden wel geïnterpreteerd als een uitbeelding van de 4 fases van de maan uit of de 4 kardinale punten: noord, oost, zuid en west. Tegen de bordeaux rode achtergrond zijn telkens motieven van diamanten te zien, die hemellichamen of regendruppels representeren. De diamantmotieven vormen tweekoppige adelaars. De dubbelkoppige adelaar is door de tijd heen een belangrijk symbool geweest voor de Quiché Maya's. De betekenis van dit symbool is een samensmelting van twee werelden, aangezien zowel de Europezen als de Maya's dit symbool kenden, maar met een andere betekenis. Het motief is in Europa vooral bekend geworden doordat het als keizerlijk symbool diende voor het Romeinse Rijk. Daarna werd het overgenomen door het Habsburgse Rijk. Via de koning van Spanje ten tijde van de verovering, Karel V, is het motief naar De Nieuwe Wereld overgebracht. Voor de Quiché Maya’s was dit symbool in het verleden de god van het dubbele (ge-)zicht. Één om naar voren te kijken, de ander om achteruit te kijken. De een voor het goede en het ander voor het kwade. Het symbool weerspiegelt het dualistische karakter van de Maya cosmovisie. De diamantmotieven en de dubbelkoppige adelaars vormen een baan als de huipil uitligt. De nekopening bevindt zich in het midden van deze baan. Dit geheel zou de jaarlijkse weg van de zon door de horizon vertegenwoordigen. Juist is landbouwende gemeenschappen speelt de stand van de zon een belangrijke rol bij het lukken van de oogsten. Verder is de huipil versierd met zigzag motieven welke de gevederde slang mogelijk representeren, terwijl de zigzag lijnen die het kruis begrenzen waarschijnlijk de primordiale zee vertegenwoordigen. Chichicastenango is een deelgemeente van het El Quiché departement. Het is een Quiché dorp dat zich op 2,103m boven het zeeniveau bevindt. Het heeft een tropisch klimmaat. Volgens een bevolkingstelling van 2007 waren er in dat jaar 258,314 inwoners (130,118 niet Maya en 128,196 wel Maya). De Maya's van de gemeente Chichicastenango spreken het Oostelijke Quiche'. Die Maya taal behoort tot de Quiche-Achi subtaalfamilie van de Maya taalfamilie Chichicastenango is zeer bekend om zijn markt. Het is geen industrieel centrum, maar wel een handelscentrum. Het is bovendien, één van de belangrijkste markten van de hooglanden. Chichicastenango produceert grondstoffen, in het bijzonder voedingsmiddelen. De naam van Chichicastenango komt oorspronkelijk uit een Nahuatl woord, Tzitzicastli. Het betekent "op de koer van de netels of in de ommuurde plaats door netels".

Aanvullingen

Vul deze informatie aan of geef een reactie

Reactie