De onvertelde verhalen van black cowboys

In galop en vol ornaat verschenen kort geleden meer dan honderd Compton Cowboys en -girls tijdens het #BlackLivesMatter-protest in Los Angeles, waar onder andere gerechtigheid werd geëist tegen de moord op George Floyd en vele andere zwarte Amerikanen die slachtoffer zijn geweest van politiegeweld.

Naast teksten als ‘Black Lives Matter’ en ‘Compton Cowboys’ gedrukt op T-shirts en mondkapjes, droegen Afro-Amerikanen, jong en oud, verschillende referenties aan de cowboystijl. Iconische cowboylaarzen, met paisley-bedrukte bandana’s en natuurlijk de cowboyhoed, ontbraken niet. Met deze stijl stellen zij de onderbelichte verhalen over zwarte cowboys en negatieve stereotypebeelden van Afro-Amerikanen uit Compton (Los Angeles, VS) aan de kaak. Hun leus: “the streets raised us, the horses saved us.”

Onderbelichte iconen

De Amerikaanse cowboy is het symbool van het Westen van Amerika, en een personificatie van moed, vaardigheid en individualisme. Dit narratief van de cowboy wordt in bijna elke mediavorm - muziek, literatuur, film, radio, televisie - zo herhaald. En in dit narratief is dé Amerikaanse cowboy vrijwel altijd een witte man.

De rol die Afro-Amerikaanse cowboys hebben gespeeld en nog steeds spelen wordt nauwelijks belicht – en dat terwijl een op de vier cowboys in de tweede helft van de negentiende eeuw Afro-Amerikaans was.[2][3] Zoals een van de erfgenamen van een black cowboy uitlegt: ‘We schreven de boeken niet. We produceerden de films niet. Dus zijn we vriendelijk gebonjourd.’[4]

Het beeld van de zwarte cowboy is stelselmatig genegeerd. Volgens Tricia Wagner, auteur van Black Cowboys of the West, is dit historisch incorrect: ‘de zwarte cowboy speelde een vitale rol in de veehouderij business en het ‘temmen’ van het ‘Oude Westen.’[1]

Volgens Wartner zouden black cowboys in het ‘Oude Westen’ in Amerika als cowboy streven naar economische mogelijkheden en een gelijkwaardige rol in de samenleving.[5] De functie van een cowboy was veelzijdig: naast veehouders en herders, waren ze ook worstelaars, ruiters, koks, zangers en vioolspelers. Veel voormalige slaafgemaakten kozen een beroep als cowboy, met Nat Love, Bill Pickett en Jesse Stahl als beroemde voorbeelden.

Beeld 5: Jesse Stahl (1879-1935) op de Pendleton Round-Up (Rodeo toernooi), Bron: Oregon Hist. Soc. Research Library, inv. Nr. 12527.

Of er bepaalde elementen uit de iconische cowboy-outfits gepopulariseerd zijn door zwarte Amerikanen is (voor mij) nog onbekend. Kijkend naar de foto’s uit deze periode herken je een sterk gevoel voor stijl, elegantie en kracht – een compleet contrast met hoe voormalige slaafgemaakten in de (post-)koloniale tijd verbeeld zijn.

American, Also

Onder andere door de Black Lives Matter-beweging wordt het overschaduwen – witwassen – van geschiedenissen waarin zwarte mensen invloedrijk zijn geweest steeds meer aan de orde gesteld. Het gecreëerde beeld van de cowboy als witte man is een duidelijk voorbeeld van het proces achter institutioneel racisme.

Het doorbreken van het verhaal van 'de cowboy als witte man' was een belangrijke motivatie van het modemerk Pyer Moss van Kerby Jean-Raymond. Voor de herfst/winter-collectie ‘18/’19, koos Pyer Moss deze negentiende-eeuwse black cowboys als muzes.

De titel van de collectie, ‘American, Also’, onderstreept de boodschap van Pyer Moss: welke positie hebben Afro-Amerikaanse cowboys, en in het verlengde Afro-Amerikanen in het algemeen? In een campagnevideo waarin mannen en vrouwen van de Compton Cowboys centraal staan wordt de vraag gesteld: “Voel jij je Amerikaans?” [6]

Cowboys: van de catwalk tot de rode loper

De laatste jaren komen black cowboys steeds vaker terug als inspiratiebron en voorbeelden binnen populaire cultuur, waarmee een bewustzijn over de zwarte cowboycultuur wordt gecreëerd. Een belangrijke invloed op sociale media is het Instagramaccount The Yee-Haw Agenda, die black cowboys en –girls en interpretaties uit de popcultuur uitlichten.

Ook binnen de muziek zijn de black cowboys een belangrijke bron van inspiratie. In 2019 brak Lil Nas X nog door met de hit ‘Old Town Road’, waarmee hij de muziekgenres 'trap' en 'country' bij elkaar bracht. Dit resulteerde in een record voor de langst genoteerde nummer-1-hit in de Amerikaanse hitlijst Billboard ooit. (Geproduceerd door Nederlandse producer YoungKio).

Beeld 11: Lil Nas X op de cover van TIME. Bron: Instagram @lilnasx.

Gekleed in high fashion cowboylooks haalt Lil Nas X de onderbelichte verhalen over black cowboys aan. Deze visie droeg hij vervolgens ook uit met zijn outfits op verschillende rode lopers, gestyled door Hodo Musa.

Behalve Lil Nas X, kennen we uit pop, hiphop en r&b ook oudere voorbeelden van referenties aan de zwarte cowboycultuur, zoals de vele looks van Mary J. Blige, Destiny’s Child en Solange.

Beeld 12: Videoclip ‘Bug-a-Boo’ van Destiny’s Child (1999).

Beeld 13: Visueel album ‘When I Get Home’ van Solange. Ode aan black cowboys vooral vanaf 20.57 min.

Buiten de muziek mag daarnaast de documentaire Black Rodeo (1972) niet ontbreken, waarin Muhammed Ali een hoofdrol speelt.

Beeld 14: Trailer Black Rodeo (1972)