Heupdoek

Deze doek is een variant op de 'bintang maratur' of 'bintang marotur'. Kenmerkend voor deze variant, die Van der Tuuk de 'ragi parbue' noemt (1861, Plaat XXIX, 4), is dat de zijbanen apart geweven zijn en vervolgens aan de middenbaan vastgenaaid. Het woord 'bintang' betekent 'ster' of 'sterren' en 'atur' betekent 'orde'. Waarschijnlijk is de naam van de doek ook een beschrijving van de verschillende ikatmotieven die in de middenbaan worden geordend in strakke banen in inslagrichting. 'Parbue' betekend 'vrucht', inclusief de 'vrucht' van de rijstplant. Het kan zijn dat, net als de smallere 'bintang maratur' variant die geweven wordt van een ketting, de doek een belangrijke rituele functie had in verband met vruchtbaarheid. Produktie van deze doeksoort is sterk afgenomen. Gedurende de laatste jaren van de twintigste eeuw werd het, zij het zeldzaam, te Muara, aan de zuidwestkust van het Tobameer gemaakt. De 'bintang maratur' is gekenmerkt door effen rode zijbanen en ruitjes ikatmotieven in de middenbaan, geordend in strakke banen in inslagrichting. Waarschijnlijk verwijst de naam van de doek naar deze 'geordende' motieven. In 'bintang maratur' doeken van de hoogste kwaliteit is iedere kettingdraad met ikat versierd. Als zodanig is een dergelijke doek 'na gok', oftewel 'vol'. Als een doek niet 'vol' is, zijn er gewone kettingdraden tussen de geïkatte kettingdraden waardoor het motief minder dicht lijkt. De onderhavige doek is 'na gok'. De brede variant van de 'bintang maratur' is van drie apart weven banen gemaakt en heeft een 'jugia' patroonstreep van suppletoire kettingdraden die de grens tussen de banen aangeeft. Aan de brede afmetingen van de doek af te leiden diende hij waarschijnlijk voornamelijk als heupbedekking. Vervaardiging De zijbanen van deze doek zijn smal omdat ze ooit afgeknipt zijn en gezoomd.