Kokerrok voor vrouwen

 

Een kokerrok voor vrouwen behorend tot de lokale aristocratie. Op de rok staan zowel ikatmotieven als afbeeldingen van garnalen uitgevoerd in de supplementaire scheringtechniek. Motieven Motieven...

Objectnummer
TM-1772-1111
Instelling
Stichting Nationaal Museum van Wereldculturen
Periode
voor 1940
Herkomst
Sumba (eiland)

Een kokerrok voor vrouwen behorend tot de lokale aristocratie. Op de rok staan zowel ikatmotieven als afbeeldingen van garnalen uitgevoerd in de supplementaire scheringtechniek. Motieven Motieven op mannendoeken en kokerrokken voor vrouwen zijn zowel figuratief als geometrisch. De brede banden tonen gewoonlijk een hoofdmotief dat omgeven wordt door een aantal kleinere voorstellingen. Het meest worden vogels, schedelbomen, garnalen, mensen, vissen en paarden afgebeeld. De meeste figuren worden slechts met enkele kenmerkende eigenschappen afgebeeld. Zo hebben mensenfiguren meestal een duidelijke ribbenkast en is ook de sexe duidelijk vormgegeven en zijn paarden herkenbaar aan een opgeheven hoofd en staart. Van de dieren komen vogels in de grootste variatie voor, alhoewel het soort vaak niet vast te stellen is. De schedelboom verbeeldt de echte schedelbomen (andung) die het religieuze centrum van belangrijke dorpen vormden. Deze constructies met geroofde schedels waren gewijd aan de marapu (onzichtbare krachten). Paarden zijn belangrijk op Sumba, zowel in het dagelijkse leven in de handel, als tijdens festivals. Gebruik De doeken hebben verschillende functies binnen de gemeenschap. Ze spelen een belangrijke rol bij de uitwisseling van geschenken bij huwelijken en begrafenissen. Ter versterking van de sociale banden binnen een gemeenschap en met name tussen de families van de bruidegom en van de bruid worden geschenken uitgewisseld die respectievelijk als 'mannelijk' en 'vrouwelijk' betiteld worden. De familie van de bruidegom brengt metalen voorwerpen, maar ook slaven en paarden bijeen; de familie van de bruid weefsels, kralenwerk, bedienden en varkens. Bij begrafenissen van hooggeplaatste personen worden de geschenken, waaronder vaak honderden weefsels en gouden voorwerpen uitgestald. Later worden veel van deze voorwerpen met de overledene begraven. (Adams, 62) Het eiland Sumba heeft een rijke weeftraditie. Het belang van deze traditie blijkt wordt verwoord in één van de mythen. Het eiland is in het midden met de hemel en de bodem van de zee verbonden door middel van een bundel scheringdraden (de navelstreng). Als gevolg hiervan mogen de bewoners van het midden van het eiland niet weven. Het op en neer halen van de hevels van het weefgetouw om de inslag in te voeren doet de scheringdraden slijten. Weven verzwakt niet alleen de scheringdraden van het weefsel van de weefster, maar ook die van het kosmisch weefgetouw. Daarom taboe in het midden. Zou de schering breken dan valt het eiland in de zee. De weefkunst wordt met name in Oost- en West Sumba uitgeoefend. De veelkleurige ikatdoeken van Oost Sumba genieten een grote bekendheid en waardering in het Westen. De weefkunst is zo belangrijk omdat de doeken het sociale leven mede vormgeven. Het hebben van een uitgebreid netwerk van relaties kan alleen bereikt hebben via de ceremoniële geschenkenruil, waarvan textiel een belangrijk onderdeel vormt. Spinnen, weven, vlechten , in het algemeen het aan elkaar bevestigen van materialen zijn activiteiten die geassocieerd worden met het aangaan van relaties, van huwelijksrelaties en in het verlengde daarvan met het voortbrengen van leven. Spinnen en weven worden vergeleken met het krijgen en opvoeden van kinderen. Oost- en West Sumba hebben verschillende weeftradities. In Oost Sumba worden veelkleurige weefsels, in West Sumba blauwwitte doeken vervaardigd. De bekendste Sumba weefsels zijn de veelkleurige ikatdoeken met grote motieven van Oost Sumba. Maar ook andere decoratietechnieken, zoals het aanbrengen van motieven met behulp van supplementaire scheringdraden worden toegepast. Vooral kokerrokken voor vrouwen worden met behulp van deze techniek gedecoreerd. De veelkleurige doeken hebben veelal een ceremoniële functie. Dagelijkse kleding bestond uit donkere geverfde doeken zonder decoratie. Vervaardiging De kokerrok bestaat uit twee panelen die aan elkaar zijn genaaid. Beide panelen hebben een patroon aangebracht in de ikattechniek op de scheringdraden. Een van de panelen heeft tevens een decoratie aangebracht met behulp van een set supplementaire of extra scheringdraden. Deze laatste techniek wordt alleen gebruikt voor de kokerrokken (worden alleen door vrouwen gedragen). In tegenstelling tot de ikatmotieven die gewoonlijk uit het hoofd op de scheringdraden worden aangebracht wordt bij de supplementaire schering techniek een model gebruikt dat als voorbeeld dient voor het gewenste patroon. Voor deze motieven worden gewoonlijk lichtgekleurde garens gebruikt.

Aanvullingen

Vul deze informatie aan of geef een reactie

Reactie