Resist! Verzet in de mode

12 aug 2018
Malou Sumah
Educatiemedewerker mbo-mode

Het woord ‘verzet’ roept bij iedereen een andere associatie op. De een denkt misschien aan een persoonlijke ervaring. De ander aan een moment in de geschiedenis, zoals verzet tijdens de Tweede Wereldoorlog of de Civil Rights Movement (Black Power Movement), de opkomst van het feminisme, of aan de huidige LHBTI-beweging. Speciaal voor de tentoonstelling ‘Resist! Take a stand in fashion’ in OSCAM maakte Modemuze een selectie collectiestukken binnen het thema ‘verzet’.

Welke tekenen van verzet zijn er te vinden in de mode- en kostuumgeschiedenis? Hoe kan je ‘verzet’ interpreteren als het gaat om kleding?

Neem bijvoorbeeld kleding die werd gedragen binnen de anarchistische punkbeweging in de jaren 1980. Of de penningen en broches die werden gedragen om pro-vaderlandse gevoelens (lees anti-Duits) mee tot uitdrukking te brengen tijdens de Tweede Wereldoorlog. Maar er kan ook worden gedacht aan gelegenheidsdoeken met politieke statements, de boodschappen van angisa’s. Of de eerste badmode waarmee vrouwen zich vrijer konden bewegen in het water.

De modecollecties van musea zitten vol met uitingen van verzet, op allerlei verschillende manieren.

Wat te denken van het amazonekostuum? Tot eind 19e eeuw droegen dames zware rokken. Naarmate ruitersport onder vrouwen steeds populairder werd, werden er nieuwe modellen ontwikkeld om praktisch en veilig te kunnen rijden. De rok van dit ensemble is zo ontworpen dat tijdens het rijden de onderkant op gelijke hoogte blijft. Het gat met de split zorgt ervoor dat het rechter been vrij blijft, en opent wanneer het ergens achter blijft haken.

Interessant voorbeeld is de ontwikkeling van de Reformjapon. In 1899 werd in Nederland de Vereeniging voor Verbetering van Vrouwenkleeding opgericht. De bezwaren van de leden tegen de bestaande mode bestonden uit het op straat dragen van een sleep, hoge nauwe boorden, hoge hakken, maar vooral het insnoeren van de taille en de te zware, niet ademende stof. Een van de modellen die voor verbetering moesten zorgen is ontwikkeld door de Nederlandse Marie Thierbach-Paris, die naar eenvoudige, niet aan mode onderhevige kledingvormen streefde. 

Ook de Toule de Jouy jurk uit collectie Wardrobe Three (2016) van Ronald van der Kemp past binnen dit thema. Het is een persoonlijk protest tegen het moderne modesysteem, waarin alles snel en oppervlakkig lijkt te zijn: de keuze van ontwerper Ronald van der Kemp om nieuwe, exclusieve collecties te maken van bestaande materialen en daarin verschillende stijlen te combineren. Deze lange japon uit Wardrobe Three, gecreëerd van een oude baal Toile de Jouy, is hier een bijzonder voorbeeld van. Herkenbaar is het dessin van de hiernaast getoonde achttiende-eeuwse rok. Maar in deze jurk is dit vertaald naar een hedendaags ontwerp, met verschillende referenties aan de modegeschiedenis zoals de opgezette kapmouwen. 

Op deze themapagina kan je een deel van de ‘collectie van verzet’, en de reden waarom ze voor dit thema zijn gekozen, inzien.

Resist! Take a stand in fashion’ – de tentoonstelling

Dit thema hoort bij de foto- en blogtentoonstelling Resist! Take a stand in fashion’. Vier fotografen uit het netwerk van OSCAM werkten samen met bloggers en redacteuren uit de Modemuzecommunity. In teams selecteerden ze samen uit de online database van Modemuze een ‘object van verzet’. Deze diende als inspiratie voor nieuw werk, gecreeërd vanuit de inspiratie die voortkwam uit het gekozen object. Per team werd er een nieuwe fotoserie en een nieuw verhaal gemaakt. Samen presenteren ze hiermee een hedendaagse visie op verzet.

De tentoonstelling is in september te bezoeken bij OSCAM. Het werk van de fotografen kan je alvast bekijken door bovenaan op de links te klikken die naar hun online portofolio leidt.

OSCAM

(Open Contemporary Art Space Museum)
Bijlmerdreef 1289, Amsterdam

www.mafb.nl/oscam

Aanvullingen

Vul deze informatie aan of geef een reactie

Reactie