De kledingindustrie: waar komt mijn kleding vandaan?

Met de kleding die je draagt kun je een statement maken. Dit kan door de vorm van de kleding, of minder subtiel door een politieke boodschap op de kleding. Maar vergeet niet: het kopen van kleding is een politieke actie op zich.

Durf te vragen

Koop je veel kleding? Waar koop je je kleding? Is het fast fashion, tweedehands of bij een duurzaam bedrijf? Denk je wel eens na over waar je kleding vandaan komt en wie het gemaakt heeft? En wat is de milieu-impact van je kleding eigenlijk? 

Confronterende antwoorden

Voor 2013 dachten weinig mensen over deze vragen na. Maar in dat jaar kwam er een reality check: een kledingfabriek in Bangladesh, Rana Plaza, stortte in en er kwamen 1100 mensen om het leven. In de labels van de kleding tussen het puin waren bekende namen te vinden waaronder Mango, Primark en luxe merken zoals Gucci. Sindsdien is er wel degelijk actie geweest vanuit de sector. Ik zal je niet lastigvallen met de convenanten en akkoorden die er sindsdien zijn gesloten. Laten we in plaats daarvan naar de resultaten kijken, zeven jaar later. Weliswaar zijn fabrieken sindsdien veiliger geworden, en dat is iets. Maar de werkomstandigheden zijn nog steeds verre van ideaal, of zelfs acceptabel.

Verbetering?

De site fashionchecker brengt transparantie van bedrijven in kaart. De harde waarheid is dat bijna alle bedrijven - ook de ‘ethische’ merken - niet aan kunnen tonen wat fabrieksarbeiders zoals degenen in Rana Plaza betaald krijgen. Met andere woorden: er mist transparantie. Ook confronteerde de corona crisis de consument met de moraal van kledingmerken (of het gebrek daaraan). Wanneer door de crisis de kleding consumptie sterk afnam, annuleerden merken in grote getale hun bestellingen bij de fabrieksarbeiders, die daardoor massaal zonder loon en/of werk kwamen te zitten. Er was een sociale media campagne voor nodig - #payup - om hen terug te laten betalen. Nog steeds hebben niet alle merken betaald. Remake heeft een petitie opgesteld om druk op deze merken te zetten.

Afb. 1: Een PaperTale shirt met de knoop als NFC tag. Bron: PaperTale

De oplossing

Uit een onverwachte hoek wordt nagedacht over een oplossing: namelijk met de technologie bekend van Bitcoin, Blockchain Technology. Met deze technologie is het mogelijk elke stap in de productieketen vast te leggen, zonder dat de data achteraf veranderd kan worden. Deze technologie heeft potentie om transparantie te verbeteren, en kan verifiëren hoeveel loon fabrieksarbeiders krijgen. PaperTale is een Zweeds bedrijf dat technologie heeft ontwikkeld die op Blockchain Technologie gebaseerd is. Het bedrijf streeft naar ketentransparantie door middel van deze technologie, en begint hiermee in de kledingindustrie. Met de PaperTale technologie kun je compenseren voor je milieu-impact en meebetalen aan de opleiding voor kinderen van de werkers.

Afb. 2: Transparantie over je T-shirt via de PaperTale app. Bron: PaperTale

PaperTale

Mocht dit allemaal te mooi klinken om waar te zijn: PaperTale’s T-shirt collectie is nu te bestellen. Wanneer je de NFC-tag, vermomd als een knoopje, scant met je smartphone, kun je precies zien waar jouw shirt is gemaakt en of de werkers die erbij betrokken waren betaald zijn en boven de 18 zijn. Waar een shirt van Gucci boven de 300 euro kost, is een PaperTale shirt verkrijgbaar voor 30 euro. PaperTale’s uitdaging is om deze technologie te implementeren in de industrie en garant te staan voor eerlijke samenwerking in plaats van exploitatie. Ook is het een stap vooruit om greenwashing de wereld uit te helpen. Met deze technologie wordt het eindelijk mogelijk een antwoord te krijgen op de vraag: waar komt mijn kleding vandaan? Dus: scan the damn tag!

Afb. 3: Shirts uit de collectie van PaperTale. Bron: PaperTale