Emi Wada: Madwoman, Japanse kimono’s en pijen van de Norbertijner monniken
Een soort harnassen van aan elkaar geknoopt dik katoenen touw dat slordig is geverfd, dat waren mijn eerste gedachten bij het zien van de kostuums die Emi Wada ontwierp voor de opera Curlew River.
Als je langs de rolkasten in het depot loopt kun je er niet omheen, deze kostuums zijn volumineus en ruw en hebben een enorme aantrekkingskracht. Je wil deze kostuums heel graag aanraken, precies dat waar we alle depotbezoekers en museummedewerkers van proberen te weerhouden.
Emi Weda, 83 jaar oud, geboren in Kyoto Japan ontwerpt niet zomaar kostuums, maar couture voor film, opera en theater. Het werk van Emi Wada is dan ook al eens bekroond met een Oscar voor de film RAN in 1985.
Curlew River
Curlew River is een opera geschreven door Benjamin Britten, hij heeft daarmee een Japans Noh theaterstuk (Sumidagawa) voor de westerse wereld toegankelijk gemaakt. De opera vertelt het verhaal van een gekke vrouw (Madwoman) die haar zoon verloren heeft en erachter komt dat zijn graf een pelgrimsoord geworden is.
Het stuk is geschreven voor zeven instrumenten en alleen mannenstemmen, de rol van Madwoman wordt dan ook door een man vertolkt. Hoewel Britten de opera schreef voor de uitvoering in een kerk vormt het middeleeuwse Abdijplein in Middelburg het decor voor Curlew River tijdens het Nazomer Festival in 2000.
Vijf complete kostuums zijn er van deze uitvoering door Bureau Spitsbergen bewaard gebleven, alle onderdelen samen zoals een mantel, een overmantel en een muts vormen twintig recordbeschrijvingen in de catalogus.
Kruisbestuiving tussen oost en west
De kruisbestuiving tussen oost en west is duidelijk zichtbaar, de silhouetten verwijzen naar Japanse Kimono’s uit haar geboorteplaats Kyoto maar ook naar de pijen van Norbertijner monniken. Hendry Perdon en Edu Martens van designerduo El Taller Amsterdam hebben de kostuums naar ontwerp van Wada vervaardigd.
In het begin van het maakproces bezocht Emi Wada hun atelier en was daar geïntrigeerd door een verweerd katoenen touw dat opgerold in een hoek lag, die indruk heeft zonder twijfel dit ontwerp een kickstart gegeven.
Samenbrengen van tradities
Als ik een filmpje vind over het werk van Emi Wada The Costume Designer - The Meaning of Life vallen veel puzzelstukjes op hun plek, ondanks dat het alleen maar een aankondiging is van een documentaire die nog in de maak is.
Op het moment dat Emi Wada in beeld verschijnt steekt zij aan tafel een gekleurde sigaret op, wat mij direct opvalt is het tafelkleed op het vierkante tafeltje, gemaakt van verweerd indigo geverfd katoen. Waar heb ik dat eerder gezien?
Wada heeft vele Japanse tradities samengebracht, niet alleen de kimono speelt een rol, maar ook Sakiori, een manier van recyclen door weeftechnieken met vodden. Het met de hand verven van katoen in veelal indigotinten, het zijn stuk voor stuk eeuwenoude Japanse tradities die letterlijk met elkaar vervlochten zijn in deze gewaden.
Emi Wada hecht belang aan het werken met handgemaakte stoffen, omdat kostuumontwerp niet over mode gaat zegt ze, maar je moet een karakter creëren, handgemaakte stoffen versterken en verlevendigen een opera of film.1
Onderhoudsbeurt
Elf jaar later zijn deze kostuums wel aan een onderhoudsbeurt toe, waarschijnlijk was de toestand al niet optimaal bij verwerving, wat wel vaker het geval is met theaterkostuums waar avondenlang in is gezweet vanwege topprestaties op het podium.
De ruwe katoen komt her en der tevoorschijn onder de zijden omhulling en op sommige plekken hebben kleine takken of blaadjes zich vastgehecht aan de zachte zijde. Iets wat ongewenst is in een museumdepot maar deel uitmaakt van de praktijk van een openluchtvoorstelling.
Die ‘verstekelingen’ in een net van touw vind ik stiekem een hele mooie toevoeging aan deze symbolische gewaden, maar een restaurator of een beheer en behoudsmedewerker zal daar heel anders over denken en terecht ook.
Link naar de productie
Links naar alle afzonderlijke records van kostuumbeschrijvingen in de catalogus van de theatercollectie:
Voetnoot
1https://theatercollectie.uva.nl/Details/fullCatalogue/200011555 Verwijst naar een tijdschriftartikel in de theatercollectie: Gestel, Mechteld van, De kostuums van Emi Wada, Zichtlijnen december 1993.
Deel
Aanvullingen
Vul deze informatie aan of geef een reactie
Reactie