Duran Lantink: Old Stock

In de winkelstraten prijken momenteel weer de grote SALE letters in de etalages: het uitverkoopseizoen is volop bezig. De tomeloze stroom aan kortingsacties en nieuwe fenomenen als Black Friday zorgen voor extreme taferelen met ongegeneerd in bakken graaiende koopjesjagers.¹ Maar, zijn er nog wel momenten dat je een kledingstuk kunt kopen zonder enige vorm van korting? En wat gebeurt er eigenlijk met de onverkochte ontwerpen?

Post Black Friday

Vorig jaar bracht de NOS een schrikbarend artikel over het Britse modehuis Burberry, dat de afgelopen vijf jaar voor 100 miljoen euro aan eigen producten liet vernietigen.² Dit om juist te voorkomen dat het in een uitverkoop zou belanden. Op deze manier houden ze hun luxe merknaam exclusief. En dit is slechts een voorbeeld van vele. Langzamerhand lijkt de modebranche in te zien dat dit niet de manier is… De Nederlandse ontwerper en stylist Duran Lantink³ houdt zich al tijdens zijn studie aan de Gerrit Rietveld Academie bezig met deze kwestie, door bestaande kledingstukken te ‘upcyclen’ naar een nieuwe collectie.

Inmiddels geloven ook warenhuizen als Liberty London in zijn duurzame visie en doneren hem onverkochte designerstukken. Met onder andere deze items presenteerde hij afgelopen februari in het Londense Somerset House zijn nieuwste collectie Straight from the sale bins.⁴ Deze plaatste hij in de installatie Post Black Friday, waarmee hij een stevig statement maakte, zo tijdens de London Fashion Week. Lantink schetst middels een ‘shop-in-shop’ een mistroostig beeld van wat ooit een luxe etalage was. Via zijn karakteristieke werkwijze brengt hij elementen van Dior, Chanel, Fendi en andere chique merken op een scherpe en collageachtige wijze samen, zoals hij ook zijn nieuwe kledingstukken samenstelt. Zelfs zijn eigen naam creëert hij uit de letters van deze dure labels.

Het knipperende tl-licht, de graffiti en het gebroken glas bevestigen de moedeloosheid van de huidige situatie. Verspreid door de boetiek ‘shinen’ zijn creaties. De ontwerper speelde zichzelf in de kijker voor de prestigieuze LVMH-prijs. Bernard Arnault, de grote man van de luxe-groep LVMH, kwam zelfs persoonlijk met Lantink praten. Spannend, omdat de ontwerper kledingstukken van concurrerende merken had verknipt en vervolgens samen had gevoegd… Maar ook Arnault leek de boodschap van Lantink te waarderen.⁵

“I focus on mixed media with fashion and my work usually consists of attracting opposites.”
Duran Lantink

Afb 2. Installatie Post Black Friday met de collectie Straight from the Sale Bins 2019, Centraal Museum, foto auteur

Old Stock

De Londense installatie is vanaf 12 juli 2019 bij het Centraal Museum te zien in zijn eerste solotentoonstelling Duran Lantink: Old Stock.⁶ De titel is geïnspireerd op zijn visie: "Het creëren van nieuwe kledingstukken uit ‘old stock’ is het nieuwe chique." Voor deze gelegenheid neemt hij de zolderverdieping van het museum helemaal over en zuigt hij je mee in zijn overweldigende wereld. Aan de hand van drie thema’s (Old Stock, Post Black Friday en Sistaaz of the Castle) stelt hij relevante en urgente zaken aan de orde op een esthetische en tegelijkertijd confronteerde wijze. Old Stock, oude voorraad, verwijst eveneens naar de nieuwe collectie die Lantink speciaal voor het Centraal Museum maakte van de ‘old stock’ uit ons museumdepot. Deze stukken combineerde Lantink met enkele bestaande ontwerpen van Puck & Hans, People of the Labyrinth, van Klavers van Engelen⁷ en Oscar Suleyman: allemaal Nederlandse modevormgevers die ook vertegenwoordigd zijn in onze museale modeverzameling.

De vijf nieuwe creaties plaatste Lantink als sprankelende elementen in een volledig zwarte ruimte: bijna struikelend betreed je deze tentoonstellingszaal die van plint tot plafond bedekt is met tweedehands zwarte kledingstukken, die door collegae met de hand gesorteerd zijn bij het Leger des Heils. De ruim zestig vuilniszakken vol, uitgespreid over de ruimte, symboliseren de enorme overproductie en het gemak waarmee we goede kleding afdanken.⁸

Afb 3. Old Stock: Centraal Museum, collectie 2019, Centraal Museum, foto Robert Oosterbroek

Afb 4. Detailfoto Old Stock: Centraal Museum, met onder andere Puck & Hans, Klavers van Engelen, vintage Chanel, foto auteur

In de zaal erna prijkt een japon uit ca. 1855-60 die destijds op het punt stond om vermaakt te worden. Want ja, hergebruik van textiel is op zich geen nieuw fenomeen natuurlijk!⁹ Over deze ‘japon van Rietje’ verscheen al eerder een blog bij Modemuze.¹⁰ Ze staat nu voor de eerste keer op zaal, te midden van de installatie Blessed are the Disidentified. Via deze ‘gemorfde’ personen neemt Lantink kledingcodes van verschillende sociale groepen onder handen: in plaats van een uniforme look verkiest hij het ‘ongedefinieerde’, of misschien meer nog: mensen die niet in hokjes te plaatsen zijn.

Afb 5. Blessed are the Disidentified in combinatie met de ‘japon van Rietje’, Centraal Museum, foto Robert Oosterbroek

Sistaaz of the Castle

Dit laatste is zeker te zeggen over een van de meest bijzondere projecten die ik ken: de Sistaaz of the Castle. Niet voor niets zijn varianten hiervan de komende periode op verschillende plekken tegelijkertijd te zien¹¹, waaronder bij Modemuzecollega Tassenmuseum Amsterdam.¹² Daar is een interventie met de foto’s die Jan Hoek maakte van deze flamboyante transgendersekswerkers SistaazHood uit Kaapstad. Hoek en Lantink kwamen in 2016 in contact met deze strijdlustige activisten.¹³ In nauwe samenwerking met Duran Lantink creëerden ze een ‘droom-couture-capsule-collectie’, die Hoek vervolgens fotografeerde.

Zo kregen de Sistaaz (ook liefkozend ‘de meisjes’ genoemd) de mogelijkheid om hun idealen uit te spreken. Delen van hun droomcollectie hebben hun weg naar het Centraal Museum gevonden, maar het uiteindelijke doel is om in Kaapstad een modeshow te organiseren. Dat is nog niet 123 geregeld. Wel is er nu de publicatie waarin hun dromen op prachtige wijze zijn verwoord en verbeeld.¹⁴ Op zaal neemt Lantink je eventjes mee in hun wereld en dompelt je onder in hun kracht, fantasie en strijdlust.

Afb 6. Twee van de Sistaaz met hun ‘mobile gardens’, foto Jan Hoek

Afb 7. Installatie Sistaaz of the Castle in het Centraal Museum, droomontwerp Joan Collins, foto Robert Oosterbroek

Afb 8. foto Jan Hoek

Kortom, de tentoonstelling Duran Lantink: Old Stock opent je ogen. En dan hebben we het nog niet gehad over de roze broek waarmee Lantink in een klap wereldfaam kreeg: de iconische Vaginabroek die popster Janelle Monáe droeg tijdens de videoclip PYNK en in no time ruim drie miljoen views had.¹⁵ Inmiddels is deze aangekocht door het Centraal Museum en te zien in de collectieopstelling op de begane grond.

Afb 9. Vaginabroek in de collectieopstelling van het Centraal Museum, foto Robert Oosterbroek

En gelukkig zijn er nog meer hoopvolle en belangrijke ontwikkelingen op modegebied in Nederland. In juni organiseerde M-ODE een tentoonstelling, lezingen, shows onder de titel We Make M-ODE New Beginnings over de enorme waterverspilling in de mode-industrie.¹⁶ Ook initieerde het Stimuleringsfonds verschillende modeplatforms samen te werken op gebied van duurzaamheid en richtte hiertoe Taskforce Fashion: Fashion After Flood op.¹⁷⁴

Meer lezen? Zie de blogpost 'Duurzame mode: een contradictio in terminis' van Anneke Smelik!

Noten