Mode en theater: een goed huwelijk

1
Kostuums van Iris van Herpen uit Synthetic Twin van Nanine Linning, foto:© Kalle Kuikkaniemie
22 december 2016
Informatiespecialist uitvoerende kunsten Allard Pierson

Een belangrijk onderdeel in het overbrengen van het verhaal van een theater- of dansvoorstelling is het kostuum. Wat niet veel mensen weten is dat deze kostuums veelvuldig door couturiers worden ontworpen. In de kostuumcollectie van het TIN zijn fraaie voorbeelden hiervan te zien.

Op het toneel

Een groot voordeel van het ontwerpen voor het theater is de vrijheid die de modeontwerper krijgt; de kostuums zijn niet seizoens- of kleurgebonden. Hierdoor zijn de mogelijkheden bijna oneindig. Er komen echter wel weer andere factoren kijken waarmee rekening moet worden gehouden. Zo moeten de kostuums bijvoorbeeld bestand zijn tegen alle avonden waarop er in ze gedanst en gezweet wordt.

Een voorbeeld van kledingstukken die speciaal voor een voorstelling zijn ontworpen zijn de theatrale kostuums van Iris van Herpen voor Synthetic Twin van choreografe Nanine Linning. Zij ontwierp deze kostuums in 2010 die qua stijl en uitvoering overeenkomsten delen met haar gewone collecties. 

Ook voor de opera Madama Butterfly (2010) - eveneens gechoreografeerd door Nanine Linning - ontwierp Iris van Herpen kostuums.

Ook in de samenwerking Positive Sensations uit 2007 sloegen theatermakers en modeontwerpers de handen ineen. Introdans werkte hierbij samen met (jonge) modeontwerpers onder wie The People of the Labyrinths, Edwin Oudshoorn en Bas Kosters. De couturiers hebben hierbij de choreografie sterk beïnvloed. De kostuums beperkten de dansers in hun bewegingsvrijheid en er werd gedanst op de catwalk, zodat zij van alle kanten bekeken konden worden. Dit experiment was zo succesvol dat het in 2009 werd herhaald met andere ontwerpers.

Kostuums van Iris van Herpen uit Synthetic Twin van Nanine Linning, foto:© Kalle Kuikkaniemie
Kostuums van Iris van Herpen uit Synthetic Twin van Nanine Linning, foto:© Kalle Kuikkaniemie

Viktor & Rolf

Viktor & Rolf ontwierpen kostuums voor twee dansvoorstellingen: No van choreografe Andrea Leine bij het Scapino Ballet en 2 Lips and Dancers and Space van Makram Hamdan bij het Nederlands Dans Theater in 2004.

Scène uit '2 Lips and Dancers and Space', vier kostuums van Viktor & Rolf, viia: robertwilson.com.
Scène uit '2 Lips and Dancers and Space', vier kostuums van Viktor & Rolf. Via: robertwilson.com.

Aan de relatie tussen kleding, beweging en performance of dans wordt vaker uitdrukking gegeven door de ontwerpers. Het duo presenteerde in 2006 de performance Paris-Tokyo in het Van Gogh Museum. Een westers-geöriënteerd kostuum en een kostuum geïnspireerd op de Japanse kimono worden door de twee vrouwelijke dansers tegenover elkaar gezet. De twee kostuums krijgen echter veel gelijkwaardige referenties, doordat zij in dezelfde stof zijn uitgevoerd en aan de karakteristieke lichamelijke beperkingen die zij veroorzaken wordt door de dansers uitdrukking gegevens tijdens het optreden. 

Viktor & Rolf, Performance Tokyo/Paris, 1999(?)
Viktor & Rolf 1999? Performance Tokyo/Paris

In hun coutureshow voor zomer 2014 wordt ook een sterke referentie gemaakt naar de balletwereld. Dit maal waren de modellen danseressen van het Nederlands Nationaal Ballet, die de collectie op de catwalk presenteerden.

Viktor & Rolf, Couture Spring/Summer 2014, Vogue.com.
Viktor & Rolf, Couture Spring/Summer 2014. Via: Vogue.com.

Zang en cabaret

Cabaretiers en zangers hullen zich tijdens hun optredens ook graag in couture. Zo droeg Liesbeth List vaak een Frank Govers, net als Jasperina de Jong. De groep Purper hulde zich weleens in Sheila de Vries, Adèle Bloemendaal in Frans Molenaar en Eric van Sauers stak zich voor Een fijn warm mens in een Tommy Hilfiger.

Liesbeth List in avondjurk Frank Govers. Archief Frank Govers, Gemeentemuseum Den Haag, foto:© Elsevier Juist.
Liesbeth List in avondjurk Frank Govers. Archief Frank Govers, Gemeentemuseum Den Haag. Bron: Elsevier Juist.

Jasje en gilet van Frank Govers gedragen door Annet Nieuwenhuijzen in Who’s Afraid of Virginia Woolf?, foto:© Radboud Kuypers
Jasje en gilet van Frank Govers gedragen door Annet Nieuwenhuijzen in Who’s Afraid of Virginia Woolf?, foto:© Radboud Kuypers

Uit deze voorbeelden blijkt wel dat de mode- en theaterwereld elkaar wederzijds beïnvloeden. De samenwerkingen die hieruit voortkomen kunnen spannend, inspirerend en succesvol worden genoemd. 

BewarenBewaren

Categorie: 

Aanvullingen

Vul deze informatie aan of geef een reactie

24 dec 2016

Ik mis de vierkante tutu's van Viktor & Rolf voor het Nationaal Ballet uit 2014. https://www.nrc.nl/nieuws/2014/04/14/dit-zijn-gevaarlijke-tutus-1367505-...

Reactie