Zichtbaar repareren zorgt voor troost en schoonheid

In september 2011 was ik met een groep collega-docenten in Italië in het kader van bijscholing. We bezochten scholen en bedrijven en een beurs. Een vrije middag werd besteed in Venetië.

In de kleine winkel van het Italiaanse merk Falconeri hing een tricot colbert. Dat had ik al gezien in een andere winkel van hetzelfde merk in Vicenza, maar daar was ik voor de bijl gegaan voor een mouwloos vest.

In Venetië trok ik het jasje weer aan. Een collega zei dat ik spijt zou krijgen als ik het niet zou kopen. Dus ik kocht het. Het jasje, gemaakt van 100% wol in een subtiel blauw met bruin ruitje, ging mee naar Nederland. Daar droeg ik het bij speciale gelegenheden als ik er wat gekleder uit moest zien, met een effen overhemd eronder.

Afscheid

Mijn man Bram stierf op 2 april 2013. Op zijn begrafenis droeg ik het colbert. Dat was met reden: naast dat ik het graag droeg, vond Bram me er mooi in uitzien. Het jasje gaf me warmte op een moeilijke dag vol herinneringen en omhelzingen van vrienden. Tijdens mijn speech aan het einde van de ceremonie gaf het me zekerheid. Ik ben ervan overtuigd dat het jasje me vertrouwen heeft gegeven tijdens die toespraak die je maar een keer kunt doen en die goed moet overkomen.

Het colbert ging de klerenkast in.

Monsters

Ineens waren ze er, of waren ze er al langer? Motten in de aanval op mijn gebreide wollen sokken, mijn truien en vesten. Overal gaten. Al dat moois verdween in een vuilniszak.

Ook mijn allermooiste jasje was niet aan de strijd ontkomen. De vliegende monsters hadden zich tegoed gedaan aan de voor- en achterkant en aan de mouwen. Zeventien grote en kleine gaten waren er ontstaan. Mijn colbert vol herinneringen, ik kon wel janken.

Foto en werk van Evelien Verkerk

Gatencolbert

Mijn vriendin Evelien Verkerk had zich ondertussen verdiept in ‘visible mending’. Een term die is overgewaaid uit Engeland; daar hebben mensen als Tom Van Deijnen (aka tomofholland) en Celia Pym zich verdiept in het repareren van kledingstukken. Dat herstellen moest nu eens niet onzichtbaar zijn, maar juist heel zichtbaar worden, zodat er iets toegevoegd wordt aan het kledingstuk. De  geschiedenis van het kledingstuk wordt op zo’n manier duidelijk en helder en er komt een nieuwe waarde bij. 

Ook Evelien Verkerk studeerde op allerlei manieren aan het zichtbaar herstellen met schitterende resultaten. Nadat ik mijn gatencolbert aan Evelien had laten zien, nam ze het mee naar huis om het te repareren.

Foto: Evelien Verkerk

Het eerste wat ze deed, was de gaten markeren met wit rijggaren zodat er om de gaten vierkanten ontstonden. Vervolgens spande ze draden en kon het weven beginnen. Hiervoor koos ze dunne merinowol in afstekende, felle kleuren. Omdat ze mij goed kent - we hebben jaren als kunstenaarsduo gewerkt - wist ze dat ik dat prachtig zou vinden.

Samenwerking

Van al die gaten maakte ze kleine, verfijnde, contrasterende kleurvlakken in hetzelfde motief als het origineel. Dat ze daar het geduld voor had, vind ik nog steeds een wonder. Aan het colbert heeft ze een lichtheid en vrolijkheid toegevoegd. Dat past goed bij mij want, ik ben een optimistisch mens en ik vind dat je het leven moet vieren waar mogelijk.  

Evelien Verkerk: ‘Die motten maken gaatjes op plaatsen die je zelf niet zou kunnen verzinnen. Zo ontstaat er een nieuw motief, een nieuw patroon in het colbert. Het levenslustig resultaat van de samenwerking van de motten en mij.’

Als ik het jasje draag, krijg ik veel complimenten; de meeste mensen denken dat ik het zo heb gekocht. Er is iets bijgekomen dat te maken heeft met mijn leven voor en na Bram.

Modemuze@Continue this thread

Van 17 februari tot 3 september 2023 is dit jasje te zien in het Modemuz-lab in de tentoonstelling Continue This Thread. Karim Adduchi x Tess van Zalinge in het Amsterdam Museum.

Meer lezen?

• Op de website https://nederlandsgebreid.org/ van Evelien Verkerk vind je naast informatie over stoplappen en visible mending ook informatie over breien en breipatronen.
• Op de website http://celiapym.com/ van Celia Pym staan schitterende voorbeelden van haar visible mending projecten.  In haar net verschenen boek ‘On mending, stories of damage and repair’ lees je ontroerende levensverhalen over de kracht van het repareren van textiel.
• Op mijn eigen website https://textielliefde.com/ schrijf ik regelmatig artikelen over mijn grote liefde voor textiel.